#DataDinsdag: 'Simpel' 3D geluidsmodel

Ingenieursbureaus zijn verantwoordelijk voor het uitvoeren van geluidsberekeningen. Dat doen zij voor initiatiefnemers als particulieren, projectontwikkelaars en onze decentrale overheden. Om deze berekeningen te kunnen doen is er informatie nodig over de geluidsbronnen en de omgeving waar dit effect op heeft. Deze omgeving bestaat uit het terrein en de gebouwen waar met name de glooiing, hoogten en absorptiewaarden van geluid van belang zijn. Zo ontstaat een zeer specifiek 3D model, een soort maquette van de omgeving.

Bij het 3D model wordt ook allerlei aanvullende informatie geleverd: de panden in het model zijn verrijkt met BAG informatie, en de bijbehorende adrespunten. Ook de akoestische bodemvlakken worden meegeleverd. Dit zijn de terreinvlakken uit de Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT) met toegekende absorptiewaarden. Want het maakt zeker uit of geluid bijvoorbeeld water óf een park doorkruist, en hoe dit aansluit op de omliggende panden.

Landelijk is er enorm veel informatie, Big Data, over deze leefomgeving beschikbaar. Bijvoorbeeld op basis van ingevlogen puntenwolken en landelijke registraties. Voor een geluidsmodel is het juist de kunst om deze informatie genoeg te versimpelen om nog goed te kunnen rekenen en tegelijkertijd voldoende detail te behouden om recht te doen aan de akoestische werkelijkheid. Hier is ons model ook anders dan bijvoorbeeld de onlangs openbaar beschikbaar gestelde versie van PDOK. Waar PDOK gebruik maakt van een terrein op basis van vele hellende driehoeken (TIN), hebben wij zogenoemde breaklines aangehouden. Hierdoor worden de waardes niet aan vele punten, maar aan versimpelde kniklijnen in het landschap toegekend. Dit maakt het gemakkelijk om mee te rekenen.

En heel praktisch, hoe gebruik je dit model om mee te rekenenen? Nou, deze staat al klaar voor heel Nederland en is met een handige plugin in slechts een paar seconden in te laden in de veelgebruikte Geomilieu software waar de geluidsexpert de berekeningen mee maakt.

Het proces om dit geluidsmodel te maken, zijn we een aantal jaar geleden gestart met geluidsexpert Henk de Kluijver: “Voor deze dataset hebben we veel samengewerkt met andere partijen. Diverse geluidsspecialisten bij adviesbureaus, omgevingsdiensten en gemeenten hebben ons gevoed met ideeën en constructieve feedback gegeven op eerdere versies. In het bijzonder geldt dat voor de TU Delft en het Kadaster”. Het geluidsmodel wordt via ons consortium online aangeboden.

• De belangrijkste veroorzakers van geluidsoverlast zijn verkeer en industrie. In 2019 gaf ruim 10 % van alle Nederlanders aan dit te hebben ondervonden. Ernstige hinder door buren is een goeie tweede vindt bijna 9% van de Nederlanders. 
• Geluid voor ruimtelijke projecten wordt over het algemeen berekend, niet gemeten.
• Drones zijn een nieuwe bron die de ervaring van geluidshinder heeft doen toenemen sinds 2016. 
• RIVM schat dat jaarlijks tientallen tot honderden mensen aan de gevolgen van geluidsoverlast overlijden. Wil je echt beleven welk impact geluid op onze samenleving en gezond heeft? Ga dan naar het interactieve artikel in The Meridian
• Naast geluidsmodellen zijn er voor Nederland geluidskaarten te vinden in de Atlas Leefomgeving, hier wordt het gemiddelde geluidsniveau per etmaal van wegverkeer, treinverkeer, vliegtuigen, industrie en windturbines weergegeven.