#DataDinsdag: Basisnet Weg

In het kort is het Basisnet een netwerk van auto-, spoor- en vaarwegen voor het vervoer van gevaarlijke stoffen. Voor alle wegvakken van dit Basisnet zijn afstanden gedefinieerd waarbinnen bepaalde risico’s gelden. Binnen deze risicogebieden mogen bijvoorbeeld geen kwetsbare objecten zoals een zorgcentra’s liggen. De afstanden van deze contouren worden gemeten vanaf een referentiepunt. Dit referentiepunt voor wegen kan afhankelijk van het type weg op verschillende plekken liggen. Bijvoorbeeld op het midden van de middenberm, op de buitenste doorgetrokken verflijn, of in het midden tussen de binnenste en buitenste doorgetrokken verflijnen. Aan Geodan de taak om een proces in te richten waarbij in één keer alle referentielijnen en contouren voor heel Nederland op de kaart komen te staan.

Nu is er in het Digitaal Topografisch Bestand (DTB) gelukkig data over de ligging van verflijnen op de weg beschikbaar. Maar wat dit project zo complex maakt zijn de talloze wegsituaties die Nederland kent. Geen twee knooppunten zijn hetzelfde ingedeeld. En de belijning op de weg kan ook behoorlijk complex zijn, bij bruggen of rotondes bijvoorbeeld. Zoveel mogelijk van deze uitzonderingssituaties zijn in het proces verwerkt, zodat met één druk op de knop alle referentiepunten en contouren gemaakt kunnen worden.

In de regeling wordt een onderscheid gemaakt tussen wegen met een middenberm (het gebied tussen de binnenste kantstrepen) breder of juist smaller dan 25 meter. Eén van de leuke GIS-puzzels van dit project was om te bepalen waar deze overgang precies ligt. Hiervoor is het volgende bedacht:

1. In een eerder stap is bepaald welke verflijnen op de weg de binnenste kantstrepen zijn. Rondom deze kantstrepen wordt nu een buffer van 200 meter gemaakt, zodat deze de gehele middenberm bedekt:

2. Er wordt een middenlijn voor deze buffer gemaakt. Deze lijn geeft dus het midden van de middenberm aan:

3. Er wordt een buffer van 12,5 meter aan beide zijden van de binnenste kantstrepen gemaakt. Waar de middenberm breder is dan 25 meter splitst deze buffer dus op:

4. De middenlijn wordt geknipt op de contouren van deze buffer, zodat alleen een middenlijn overblijft voor de wegdelen met een smalle middenberm:

5. Er wordt een buffer van 50 meter met vlakke uiteinden om deze middenlijn gemaakt:

6. De NWB Wegvakken worden geknipt op de contouren van deze buffer. Het resultaat zijn alle NWB Wegvakken met een middenberm smaller dan 25 meter (rood). De overige NWB Wegvakken hebben dus een brede middenberm (blauw):

En zo zijn er nog een heleboel uitdagingen geweest tijdens het digitaliseren. Want hoe bepaal je bijvoorbeeld wat het geografisch midden van een knooppunt is? En welke verbindingswegen zijn essentieel om alle Basisnet wegen met elkaar te verbinden? En hoe zorg je dat bij wegovergangen alleen gekeken wordt naar de verflijnen van de bovenste weg, en niet naar die van de weg die er onderdoor loopt?

Inmiddels ligt voor ruim 75% van het Basisnet Weg de referentiepunten op de juiste plek:

Hiermee zijn we goed op weg om met de inwerkingtreding van de Omgevingswet het Basisnet Weg gereed te hebben. Sinds kort zijn we ook begonnen aan de digitalisering van Basisnet Water, eenzelfde netwerk, maar dan voor vaarwegen. Het doel hierbij is hetzelfde, maar we werken met andere bronbestanden en referentiepunten (we kijken niet naar verflijnen, maar oeverlijnen).

• Momenteel bestaat het proces uit o.a. ruim 6.800 regels PostgreSQL. 
• Het draaien van het gehele proces duurt op dit moment ongeveer 4 uur.