CROW400 Arbo 1 (1)

#DataDinsdag: Verontreinigde bodem

De bodem in Nederland is op veel plekken ernstig vervuild. Het verkrijgen van deze data is complex maar belangrijk omdat het laat zien of de vervuiling gevaarlijk is voor onze gezondheid of het milieu. In deze data dinsdag verteld Jan hoe er met deze data wordt gewerkt en welke maatregelen er getroffen kunnen worden.

Verontreinigde bodem

Jaarlijks worden er meer 770.000 graafactiviteiten uitgevoerd waarbij informatie over de bodem noodzakelijk is. Er worden vaak onnodige bodemonderzoeken gedaan om aan de CROW400 te kunnen voldoen. Door het hergebruik van bodemdata kan er veel onnodig bodemonderzoek worden vermeden en kan daar in de ontwerpfase van een project waar mogelijk rekening mee worden gehouden. Het verkrijgen en interpreteren van “bodemdata” is complex. Door onze samenwerking met kennispartners komt aan onnodig bodemonderzoek dan ook snel een einde. Deze week bespreken wij de verontreinigde bodemdata.

Gevolgen voor gezondheid en/of milieu

De data van verontreinigde bodem laat zien of dit gevaarlijk is voor je gezondheid of voor het milieu. Om adequate maatregelen te kunnen nemen wordt voor het arbeidskundige deel met hygiëneklassen gewerkt. Voor het milieukundig deel wordt er met interventiewaarden gewerkt. De verontreiningswaarden zijn voor heel Nederland in beeld gebracht. Alleen het raadplegen van een kaart is niet genoeg als er gewerkt gaat worden op een locatie met verontreinigingen. In dat geval is het noodzakelijk dat er een quick scan rapport wordt gemaakt die de precieze aard van de verontreinigingen in beeld brengt en het is daarbij mogelijk dat er op basis van dat rapport nader onderzoek noodzakelijk is.

Hoe komen wij tot deze data?

De data van deze dataset geeft in kleuren de klassen en interventiewaarden aan. De data maken wij als kaart beschikbaar in onze systemen zodat deze in samenhang met andere datasets en een civiel project kunnen worden beoordeeld. Door op de verontreinigde bodem kaart te klikken kunnen de hygiëneklassen en/of intervervantiewaarden worden weergegeven.

Voor wie is dit interessant en hoe zetten we dit in?

Deze data is interessant voor ontwerpers/engineers in de ontwerpfase van een project. Zij kunnen bij het ontwerpen al rekening houden met de drukte in de ondergrond op een bepaalde locatie en daar nader onderzoek naar laten doen. Maar de dataset kan natuurlijk ook bij kortcyclische of storingswerkzaamheden worden ingezet in de werkvoorbereiding- en/of uitvoering van een project. Door vooraf onderzoek te doen naar de situatie onder de grond kan er graafschade worden voorkomen.

 

Feitjes

  • De bodem in Nederland is mogelijk op 250.000 plekken ernstig vervuild.
  • Bij bodemvervuiling gaat het meestal om vluchtige aromatische koolwaterstoffen (PAK's), vluchtige gechloreerde koolwaterstoffen, olie, zware metalen, dioxinen, asbest, bestrijdingsmiddelen of bepaalde anorganische verbindingen, zoals cyaniden.
  • In 2014 is vastgesteld dat er 1.518 locaties zijn met ernstige risico's voor de gezondheid (mens), de natuur en het grondwater: deze moeten met spoed worden aangepakt. In 2015 moesten 281 plekken met gevaar voor de gezondheid ('humane spoedlocaties') zijn aangepakt, na 2020 moeten álle grote vervuilde plekken veilig zijn voor mens en milieu.
  • Veel van de bodemvervuiling stamt uit het verleden.
  • Voor bodemverontreiniging die na 1 januari 1987 is ontstaan, geldt de zogenoemde zorgplicht. Dit houdt in dat de vervuiler de verontreiniging, ongeacht de ernst, zo snel mogelijk moet opruimen. Bodemverontreiniging die voor 1987 is ontstaan, hoeft alleen te worden opgeruimd wanneer meer dan 25 m3 grond ernstig verontreinigd is.