OMC2.0 EK 2021

#DataDinsdag: (Zorgeloos) van Deur tot Deur

Stel: je gaat naar een festival op een afgelegen landgoed aan de andere kant van het land. Hoe kom je daar zo snel en zorgeloos mogelijk? Wat je nodig hebt is een reisadvies op maat dat van deur tot deur de beste opties aangeeft op basis van jouw voorkeuren.

In Nederland is de ruimte beperkt. Nu we langzamerhand weer meer naar werk, school en evenementen reizen wordt het ook weer drukker op de weg en in het OV. Wegen of spoor bijbouwen is niet altijd de oplossing. Niet alleen omdat de ruimte er niet is, maar het is ook belangrijk om steden en dorpen leefbaar te houden, luchtkwaliteit te verbeteren én te voldoen aan klimaatdoelstellingen. Vandaar dat de overheid Mobility as a Service (MaaS) initiatieven stimuleert.

In het kort komt MaaS erop neer dat je zo efficiënt mogelijk van deur tot deur reist, zonder belemmeringen van kosten of bezit. Bijvoorbeeld dat je van je huis naar het station reist met een elektrische deelfiets, dan een snelle trein pakt en het laatste stuk naar het festival met een taxi gaat, zodat je kunt blijven hangen zolang je wilt en niet door het donker je weg terug hoeft te vinden. Dit soort slimme adviezen zijn niet alleen voor reizigers handig, maar ook voor de bezorging van pakketjes. Denk aan een logistieke hub aan het begin van een wijk, waardoor 1 busje (of bezorgfiets) 2x per dag de wijk doorgaat, in plaats van 10 verschillende busjes meerdere keren per dag. Dat spaart kosten en energie én verhoogt de leefbaarheid. Ook het festival zelf heeft er baat bij om inzicht te hebben in hoe mensen naar hun locatie reizen en dat  indien nodig  te beïnvloeden. Bijvoorbeeld om bij de kaartverkoop aan te geven dat op een specifieke datum de kans groot is dat de parkeerterreinen vol zijn en dat je korting op je kaartje krijgt als je niet met de auto komt.

Om dit te kunnen aanbieden in een gebruiksvriendelijke app is veel data nodig. Zoals dienstregelingen van openbaar vervoer, routeernetwerken van de wegen, fiets- en voetpaden en de beschikbaarheid van deel-vervoermiddelen. Ook het weer en de geplande wegwerkzaamheden zijn van belang. En, ook belangrijk: de voorkeuren van jou als reiziger. Als er regen voorspeld is, trek je dan een regenpak aan of ruil je dan liever de fiets in voor een deelauto? Door realtime data te combineren met historische gegevens van weg en OV-gebruik, heb je als mobiliteitsaanbieder meer inzicht in waar het druk gaat worden en hoeveel voertuigen er op voorraad moeten zijn. Ook kun je de reizigers proberen te beïnvloeden om een andere keuze te maken, bijvoorbeeld door de prijs te veranderen, gratis koffie aan te bieden bij keuze voor de trein of punten te geven bij CO₂ neutrale reizen.

Wat is er nodig om MaaS mogelijk te maken? In Nederland zijn veel verkeers- en OV-gegevens als 'Open Data' beschikbaar. Open Data heeft als kenmerk dat het door iedereen gebruikt kan worden en dat het volgens afgesproken standaarden aangeboden wordt, zodat de gegevens te vergelijken zijn en geïntegreerd kunnen worden. Door dienstregelingen en realtime data in een overzicht samen te brengen kun je vertragingen inzichtelijk maken. En door deze data te combineren met historische analyses kun je voorspellen wanneer het druk zal zijn, bijvoorbeeld dat er een grotere kans op files is bij regenachtig weer. Door vervolgens data van aanbieders van deelmobiliteit toe te voegen, ontstaat een realtime overzicht van de verkeerssituatie en de vervoersmogelijkheden. Op deze manier kun je reizigers het best passende aanbod bieden voor een zorgeloze reis van deur tot deur.

 

Feitjes

  • Gemiddeld wonen mensen in Nederland binnen 500 meter van een OV-halte of station
  • In 2019 zijn ruim 5 miljoen ritten met de OV-fiets gemaakt

  • Korte ritten met de auto (minder dan 15 km) zijn (relatief) het meest vervuilend en kunnen het eenvoudigst vervangen worden door alternatief vervoer.