#DataDinsdag: Postcode Blokkenkaart

Onze standaard postcodekaarten zijn landsdekkend. Wat inhoudt dat elk mogelijk punt in ons land onderdeel is van een bepaald postcodegebied. Of dat een punt op een woning ligt of in een sloot maakt daarbij niet uit. Dat is heel handig als je bijvoorbeeld inzichtelijk wil maken wat de ruimtelijke verspreiding van verschillende inkomenscategorieën over Nederland is. Je wilt dan dat elke locatie in het land bij een bepaalde categorie behoort, zodat er geen ‘gaten’ in je kaart zitten. 

Maar het onvermijdelijke gevolg hiervan is dat het beeld dat een kaart in eerste instantie bij je oproept, niet altijd in lijn is met de werkelijkheid. Een bekend voorbeeld is deze kaart met verkiezingsuitslagen van de presidentsverkiezing in de Verenigde Staten in 2012:

Doordat de kaart overwegend rood is, is je eerste indruk misschien dat Romney de meeste stemmen had gekregen en de verkiezingen had gewonnen. Maar omdat het aantal inwoners van een county in deze kaart niet is meegenomen, zie je niet dat er veel meer stemmers wonen de in counties waar Obama had gewonnen, waardoor ze zwaarder meewegen. Er zijn online een heleboel variaties op bovenstaande kaart te vinden waarin je dit wel direct ziet. Bijvoorbeeld deze, waar het oppervlak van een county vervormd is zodat het overeenkomt met het relatieve aantal inwoners (een anamorfose):

Terug naar de Postcodekaart. Als je alleen datgene in je kaart wilt laten zien waar het eigenlijk om draait, om zo het beeld niet te laten beïnvloeden door de grootte van een postcodegebied, kun je hiervoor de Postcode Blokkenkaart gebruiken. In deze kaart zijn de postcodes niet in vlakken maar in huizenblokken opgedeeld. De kaart dekt dus alleen de bewoonde delen van een postcodegebied. Zo krijg je direct inzicht in welke rijen huizen dezelfde Postcode 6 hebben. Bekijk de kaart voor gemeente ‘s-Hertogenbosch hier zelf:

Elk afzonderlijk Postcode 6 gebied is daarnaast dus onderverdeeld in huizenblokken. Daar waar bijvoorbeeld een weg, spoor of water de postcode doorkruist, is het blok opgedeeld. Hierdoor kunnen efficiëntere gebiedsindelingen worden gemaakt. Zo is het bijvoorbeeld gemakkelijker om te bepalen bij welk pakketpunt de bewoners uit een bepaald postcodegebied hun pakketje het beste af kunnen halen, omdat je direct ziet waar het zwaartepunt van een postcodegebied ligt. Je wilt immers dat het punt voor zoveel mogelijk mensen in dit gebied zo dichtbij mogelijk is. Zo kan de Blokkenkaart dus een hulpmiddel zijn bij vestigingsplaatsanalyse. Dat is grafisch een stuk overzichtelijker dan wanneer je een landsdekkende vlakkenkaart zou gebruiken.

Met gebruik van de Blokkenkaart zie je daarnaast veel sneller hoe groot een bepaald verzorgingsgebied (bestaande uit een aantal Postcode 6 gebieden) is. Door alle Postcode 6 gebieden van een postbezorger dezelfde kleur te geven, zie je meteen hoeveel en hoe grote huizenblokken zijn bezorggebied omvat. Wanneer je hiervoor een vlakkenkaart gebruikt, kan het bezorggebied heel groot lijken, terwijl er in werkelijkheid maar enkele kleine huizenblokken binnen liggen.

• Het grootste Postcode 6 gebied is 1336RZ in Almere en heeft een oppervlakte van 59 km2. Er staat echter maar één pand: het Natuurbelevingscentrum De Oostvaarders. 
• Eén Postcode 6 gebied bevat gemiddeld 13,6 panden in Nederland
• Het Postcode 6 gebied met de meeste panden is 3781PP in Barneveld. Hier staan 1.177 panden.  

Geïnteresseerd in de postcode blokkenkaarten? Bekijk de 6 positie postcode blokkenkaart of de 7 positie postcode blokkenkaart op de webshop van Geodan.